Hanneke Koppers Directeur Omroep Brabant
Voorwoord Directie
2021 was het eerste jaar waarin we 12 maanden leefden met het coronavirus. Lockdowns en versoepelingen volgden elkaar in cycli op. Het sluiten van scholen, winkels, horeca, de culturele sector en sport had effect op het welzijn van alle Brabanders, ook op de medewerkers van Omroep Brabant. De saamhorigheid die het begin van de coronacrisis kenmerkte, waarbij nationaal geklapt werd voor de zorg, sloeg in 2021 om naar een gepolariseerde samenleving. Gevaccineerden en ongevaccineerden kwamen lijnrecht tegenover elkaar te staan, terwijl het virus door-muteerde naar nieuwe varianten.
Als nieuwsorganisatie hebben we de coronaontwikkelingen uiteraard nauwgezet gevolgd. Zo werden Brabanders grote delen van het jaar van minuut tot minuut op de hoogte gehouden via het corona-liveblog, dat zich tot het best gelezen item op web en app kon rekenen. Daarnaast maakte de redactie verdiepende verhalen over de gevolgen van de coronacrisis. Mede door de polarisatie leidden deze verhalen en reportages soms tot heftige reacties, vooral op sociale media. Het heeft van de redactie gevraagd om de rug recht te houden en te staan voor de kwaliteit van het journalistieke product. Tegelijkertijd is op dagelijkse basis bewust de afweging gemaakt welke verhalen wel of niet te publiceren. Als publiek gefinancierde omroep zien we het ook als onze taak om niet alleen een stem te geven aan uitgesproken meningen maar ook aan de stille meerderheid. Meer dan ooit is het van groot belang om de journalistieke onafhankelijkheid te bewaken en de betrouwbaarheid van publieke media te waarborgen en waar mogelijk de polarisatie niet in de hand te werken.
Niet alleen inhoudelijk had de crisis grote impact. Vele medewerkers hebben gedurende het jaar grotendeels thuisgewerkt. Elke voorgenomen versoepeling (een of meerdere dagen naar kantoor, een fysieke sociale bijeenkomst) werd door oplaaiende coronagolven weer teruggedraaid. Dit heeft veel gevraagd van de flexibiliteit en wendbaarheid van de medewerkers. Ondanks alle beperkingen en gebrek aan contact heeft men “het gevoel van hier” weten te behouden en samen er het beste van gemaakt, waardoor het bedrijf kon blijven doordraaien. Dat verdient een groot compliment aan alle medewerkers, waarbij we ons overigens ten volle realiseren dat wij konden blijven doorwerken, waar veel zelfstandigen het hard te halen hadden.
Het kantoor een ontmoetingsplaats is en flexibiliteit het uitgangspunt...
Over het algemeen is de samenleving het afgelopen jaar verruwd en zijn de lontjes korter geworden. Als nieuwsorganisatie hebben we meer dan ooit te maken gekregen met onveilige situaties, in 2021 is er tien keer sprake geweest van fysieke en/of verbale agressie en/of bedreigingen. In alle gevallen is zorg verleend aan de betrokken medewerkers, en is contact opgenomen met politie. Dat laatste gebeurde regelmatig in de vorm van het doen van aangifte. Maar belangrijker nog was het rechtstreekse contact dat vanuit de hoofdredactie werd onderhouden met de top van politie en OM in onze regio. We zagen ons genoodzaakt om de belettering van de Omroep Brabant auto’s te verwijderen om zo verslaggevers en cameramensen te beschermen. Dit voelt als een knieval voor geweld, echter de veiligheid van onze medewerkers staat voorop. Daarnaast zijn er aanpassingen gedaan aan het wagenpark waardoor medewerkers sneller weg kunnen rijden van een locatie waar een gespannen situatie dreigt en wordt de mogelijkheid van extra beschermingsmiddelen (bodycam, veiligheidsvest etc.) onderzocht. We zien het als een zeer zorgelijke ontwikkeling waarvoor blijvend aandacht van landelijke politiek gevraagd wordt.
In 2021 is de focus op online versterkt. De nieuwe web/app omgeving die in 2020 is gelanceerd is in 2021 verder doorontwikkeld, om zo nog beter te voldoen aan de gebruikerswensen. De implementatie van een “online only” redactie werpt daarin z’n vruchten af: de focus in het nieuwsproces ligt op de online kanalen, waarbij de andere media (tv en radio) een belangrijke zelfstandige rol vervullen.
In 2021 is een stap gezet in aandacht voor diversiteit. Niet alleen door de bewustwording in de organisatie aan te wakkeren -in een groepsgesprek met een diverse samenstelling Brabanders- maar ook bijvoorbeeld door de oplevering van een vertaalmodule in de nieuwsapp en het brengen van de serie “De Brabander” waarin diversiteit in al z’n vormen en kleuren in beeld werd gebracht. Hiermee doen we recht aan de toenemende diversiteit binnen de provincie.
Samen met de collega omroepen in Hilversum en de NPO is in 2021 verder uitvoering gegeven aan de visiebrief van minister Slob van OCW. Vanaf 4 januari was tussen 18.00 en 20.00 uur op NPO2 een blok te zien met regionale programmering van de landelijke omroepen, de NOS en de regionale omroepen. Het NOS Journaal Regio werd gemaakt door de redacteuren van de dertien regionale omroepen en de NOS, en heeft mogen rekenen op goede kijkcijfers.
Daarnaast is in 2021 ook verder gewerkt aan de samenwerking tussen regionale- en lokale omroepen. We zoeken de samenwerking op om waar gewenst, onze kennis te delen met collega’s van lokale omroepen maar ook om journalistiek de krachten te bundelen. Lokale journalisten zitten vaak nog dieper in de haarvaten van de samenleving in hun stad of dorp. Waar mogelijk vinden journalisten elkaar op lokale redacties zodat een goed functionerend netwerk ontstaat van lokale, regionale en landelijke publieke omroepen die met elkaar in staat zijn om te fungeren als de bekende waakhond van de democratie.
Publieksevenementen
Voor Omroep Brabant blijft het van groot belang om evenementen in de provincie te registreren. Hoewel de grote carnavalsactiviteiten afgelast werden, heeft Omroep Brabant vanuit haar verbindende rol gezorgd voor een aangepaste viering, die breed is bekeken en gevolgd vanuit de huiskamers. Omroep Brabant organiseerde het Debat van het Zuiden rondom de Tweede Kamerverkiezingen waarmee ze haar inwoners voorzag van relevante informatie om als betrokken burgers hun rol te spelen in het democratisch proces. In de zomer mocht het bloemencorso in Zundert in aangepaste vorm doorgaan. Omdat er nauwelijks publiek mocht zijn, had de uitzending van Omroep Brabant extra meerwaarde. Andere evenementen zoals de marathon van Eindhoven en de Brabander van het Jaar 2021 konden tussen de lockdowns door gewoon gerealiseerd worden.
Programmering
De programmering van Omroep Brabant is vooral gericht op het brengen van nieuws en het uitzenden van programma’s ter versterking van de Brabantse (culturele) identiteit. Deze aspecten behoren tot de corebusiness van iedere publieke regionale omroep en verdienen daarom de volledige aandacht van de redactie. De focus van de redactie ligt meer dan ooit op het online-domein. Het brengen van nieuws en video van dichtbij is voor veel mensen de belangrijkste reden om Omroep Brabant online te bezoeken. Ook via sociale media weten mensen de omroep te vinden en interacteert de redactie op haar beurt met het publiek. Radio en televisie worden zeker niet vergeten. De radio programmering ingezet in 2020 is in 2021 gecontinueerd. Brabant Vandaag- het TV programma aansluitend op Brabant Nieuws- heeft een nieuw decor en format gekregen, waardoor het meer onderscheidende TV oplevert. Deze en andere televisieprogramma’s van Omroep Brabant worden hoog gewaardeerd.
Calamiteiten
Omroep Brabant is de calamiteitenzender voor de provincie Noord-Brabant. Samen met de veiligheidsregio’s wordt de bevolking op de hoogte gehouden in geval van nood. Niet alleen met corona maar ook met de hoogwateroverlast in de zomer van 2021 is blijvend het belang van een regionale zender aangetoond.
Organisatie
In 2021 is er in het HR beleid vooral zorg geweest voor het betrokken en gemotiveerd houden van de medewerkers die door de voortdurende coronacrisis langdurig vanuit huis hebben moeten werken. Vanuit de paraplu boodschap ‘Fluitend aan het werk’ zijn meerdere initiatieven uitgerold. De eerste stappen zijn gezet op het gebied van talentmanagement, door het aantrekken en binden van talenten, maar ook door de ontwikkeling van de huidige medewerkers te bezien vanuit het principe van talent. Talentgesprekken worden gevoerd en de eerste talentcontracten zijn afgesloten met studenten journalistiek die zo de mogelijkheid wordt geboden om naast de studie praktijkervaring op te doen. In 2022 continueren we de talentfocus met onder meer het inrichten van een traineeprogramma. Zo blijft Omroep Brabant een aantrekkelijke werkgever voor huidige en nieuwe collega’s.
Informatie- en cyberbeveiliging verdient steeds meer onze aandacht. In 2021 is een extra analyse uitgevoerd naar kwetsbaarheden op dit gebied, op basis waarvan Omroep Brabant haar routekaart aanscherpt en versnelt uitvoert. Omroep Brabant beschikt over een eigen compliance regeling. Deze heeft betrekking op de integriteit van alle medewerkers en wordt periodiek geactualiseerd onder de aandacht gebracht.
In 2021 zijn gerichte stappen gezet om de verbouwing van het pand in Son toekomstbestendig te maken. Met vertegenwoordiging uit de organisatie is er een programma van eisen opgesteld en heeft een doorrekening van de te verwachten kosten plaatsgevonden. Het hele bedrijf is middels voorlichtingsbijeenkomsten meegenomen in het concept van activiteit gericht werken, waarbij het kantoor een ontmoetingsplaats is en flexibiliteit het uitgangspunt.
Toekomst
2021 werd gekenmerkt door de pandemie, een jaar waarin het coronavirus leidde tot een verscheuring in onze samenleving. We hopen dat we in 2022 een modus vinden om met het virus te leven, en we als samenleving weer meer naar elkaar toe groeien. Als Omroep Brabant willen we er zijn en blijven voor zoveel mogelijk Brabanders als belangrijkste nieuwsbron, maar zullen we ook onze rol blijven spelen om Brabanders samen te brengen en te verbinden. De toekomst laat zich lastiger voorspellen dan ooit. Hoe dan ook zal Omroep Brabant er staan als publieke nieuwsorganisatie met betrouwbaarheid hoog in het vaandel.